تقويت کبد سرد، کمک کننده به هضم، مفيد در کم خوني
Product Weight : 1
جوارش خبث الحديد (حبّ الرّمان)/(jov?reš-e xabasolhadid (habborromman/
شکل دارويي: کپسول
موارد مصرف: مقوي معده و کبد؛ رافع يرقان، ضعف هضم، عفونات، سوءالقنيه، استسقاء لحمي، و انواع اسهال بواسيري
توضيحات: خبث‌الحديد که جزء اصلي اين داروي مرکب است مقوّي معده و قلب و مغز و مانع خونريزي طمث بوده و براي درمان بواسير همراه با اسهال و از بين بردن رطوبات معده و زخم امعا و مثانه مفيد است.
زنجبيل، مقوى قوت حافظه، و هاضمه، و معده و كبد، مفتح سده جگر، مبهي، محلل رياح غليظه معده و امعا، و مقطع بلاغم و رطوبات غليظ چسبيده به سطح معده و امعا و مجفف آنهاست.
اناردانه، مولد خلط صالح، جالي، مفتح و ملين بطن، و مدر بول است، و جهت تصفيه روح كبدى و تقويت كبد و استسقاى زقي و سوء القينه و فربه كردن بدن و نفوذ کردن غذا و نيكوئي رنگ رخسار نافع مي‌باشد.
زنيان، مجفف، ملين، و محلل رياح و داراي قوه ترياقي است. جهت دفع رطوبات و تنقيه چرك و لزوجات سينه، صلابت كبد و طحال، فواق و قئ و غثيان، جشاء و آروغ بدبو، تخمه و رياح و قراقر و هضم طعام، دفع فساد اشتها و بلت و برودت معده و كبد و احشا، عسر البول و تفتيت سنگ کليه مفيد است و مبهى و مسخن احشا و كبد و گرده و مثانه و مسكن مغص و مقوى و مسخن معده و كبد بارد و مدر بول و حيض و شير و عرق مي‌باشد.
فلفل، محلل، جذاب، جالي، مسخن، و منقي بلغم و داراي قوت ترياقيت است. مقوى حافظه و اعصاب و جهت علت‌هاى عصب بسيار مفيد، قاطع بلغم، مسخن و مقوى معده و جگر و هاضمه، مشهي، رافع آروغ ترش و ملطف اغذيه غليظ و خلط غليظ و مرقق خون غليظ مبرودين، و مدر بول و حيض مي‌باشد.
تمام اجزاي اين دارو در جهت تقويت معده و کبد و تجفيف رطوبات زايد اين دو کنار هم چيده شده‌اند و در مجموع حرارت مناسبي از اين ترکيب حاصل مي‌شود که برودت و بلت اين دو عضو را به خوبي برطرف و هاضمه را بهبود مي‌بخشد و بدرنگ شدن رخسار ناشي از کمبود آهن را برطرف مي‌کند.
براي سهولت مصرف، معجون پس از گذشت زمان ادراک، مجددا خشک شده و به صورت کپسول 500 ميلي ارائه مي‌شود.
اجزاء فراورده: دانه انار، تخم نانخواه (زنيان)، زنجبيل، فلفل سياه، خبث‌الحديد، روغن گاو، عسل
آثار دارو از ديد طب سنتي: مقوي معده و کبد؛ مفتح سده کبد؛ محلل رياح و مجفف رطوبات معده و امعا؛ قاطع بلغم؛ مسخن معده و احشا و کبد و گرده؛ مدر بول
مزاج کلي دارو: گرم و خشک
منع مصرف: در مبتلايان به هموکروماتوز، هموسيدروز، و کم‌خوني‌هايي که از کمبود آهن نشأت نمي‌گيرد (مانند آنمي هموليتيک يا تالاسمي به دليل خطر تجمع بيش از حد آهن) ممنوع است. افراد داراي سطوح بالاي فريتين و بيماران مبتلا به عفونت فعال يا مشکوک بايد از مصرف مکمل‌هاي آهن خودداري کنند. در بيماران مبتلا به نارسايي مزمن کبد، سيروز الکلي، الکليسم مزمن، و بي‌کفايتي پانکراس مکمل‌هاي آهن بايد با احتياط فراوان تجويز شوند. در بيماران داراي شرح حالي از گاستريت، زخم معده، و خونريزي گوارشي، در تجويز آهن بايد احتياط شود.
عوارض جانبي: شايع‌ترين عوارض مکمل‌هاي آهن عبارتند از مشکلات گوارشي شامل تهوع و استفراغ، نفخ، احساس ناراحتي در شکم، مدفوع سياه‌رنگ، اسهال، يبوست، و بي‌اشتهايي.
در صورت ايجاد حساسيت پوستي به صورت سوزش و خارش دارو قطع شود. اين عارضه پايدار نبوده و پس از قطع دارو از بين خواهد رفت.
دستور مصرف: بين ناهار و شام يک کپسول با آب ميل شود.
تداخلات دارويي: مصرف همزمان آهن با کافئين، اگزاليک اسيد (موجود در اسفناج و ريواس)، چايي و ساير گياهان حاوي تانن ممکن است باعث کاهش جذب آهن شود.
در صورت مصرف همزمان با کاپتوپريل، لوودوپا و متيل دوپا، لووتيروکسين، مايکوفنولات مفتيل، پني سيلامين، کينولون‌ها، تتراسيکلين‌ها، کلرامفنيکل، کلستيرامين، gossypol و مهارکننده‌هاي پمپ پروتون به علت تداخل احتمالي با پزشک خود مشورت کنيد.
به علت وجود تداخل فراورده‌هاي مکمل آهن با سيلي روزيدهاي موجود در عنصل، از مصرف همزمان اين فراورده با داروهايي که داراي عنصل مي‌باشند، خودداري شود.
مصرف در حاملگي و شيردهي: مصرف اين دارو در اين دو دوره زير نظر طبيب معالج، مجاز است.
نکات قابل توصيه: به دليل وجود عسل در ترکيب گياه در افراد ديابتي با احتياط تجويز شود. مصرف معجون در برخي افراد باعث ايجاد سوزش معده و عدم تحمل دارو مي‌شود به همين دليل در اين افراد بهتر است از پوشش کپسولي استفاده شود و دارو در بين وعده غذايي مصرف شود.
منابع:
1. صالح بن محمد صالح هروي؛ عمل صالح (قرابادين صالحي)، مؤسسه مطالعات تاريخ پزشكى، طب اسلامى و مكمل - تهران، چاپ: اول، 1383
2. عقيلي خراساني، مخزن الادويه، تهران: انتشارات باورداران، 2001
3. PDR for Herbal Medicine, (The information standard for complementary medicine), Third edition, 2007.