نافع در ديابت نوع اول، نوع دوم، و ديابت بارداري
Product Weight : 1
پودر ديابت/pudr-e diy?bet/
شکل دارويي: جوشانده
موارد مصرف: نافع در ديابت نوع اول و دوم، و ديابت بارداري
توضيحات: اين داروي مرکب، به صورت طبيخ يا جوشانده مورد استفاده قرار مي‌گيرد. مطبوخ يا طبيخ ملايم‌تر و سبک‌تر از ساير اشکال دارويي (مانند حب و معجون) و درجه گرمي و خشکي آن کمتر است. مطبوخ در اعماق بدن به زودي نفوذ مي‌کند و اعضا هم آن را به خوبي جذب مي‌نمايند.
گزنه، ملطف اخلاط لزجه و جاذب و محلل اورام صلبه و مبهي و منقي معده و مفتح سده جگر و سپرز است.
درمنه، مفتح سدد و قاطع بلغم و محلل رياح و مسهل اخلاط فاسده و مدر فضلات است.
حلبه، منضج و مليّن و محلّل و مبهى و مقوّى ريه و داراي رطوبت فضليه مي‌باشد.
کلپوره، مفتح و مقطع اخلاط غليظه و ملطف و مسخن بدن است و جهت امراض طحال مفيد است.
باباآدم (لوف)، ملطف و مخرج و مقطع اخلاط غليظه لزجه و مفتح سدد و به غايت جالي است.
تخم گشنيز، مفرح و مقوى دماغ و قلب و مانع صعود ابخره به دماغ و مقوى معده مي‌باشد.
در مجموع، اين گياهان مي‌توانند عامل ايجاد بيماري ديابت را که معمولا رطوبتي غليظ و لزج است با قوه تلطيف و تحليل و تقطيع، به قطعات ريزتر تبديل کرده و غلظت آن را از بين برده و با قوه مسهله و تفتيح سده‌ها، آن را از بدن دفع کنند.
اجزاء فراورده: برگ گزنه، تخم شنبليله، کلپوره، درمنه، ريشه باباآدم، تخم گشنيز
نحوه اثر دارو از ديد طب سنتي: ملطف اخلاط لزج، محلل، جاذب، مفتح سده، منضج، ملين، قاطع بلغم
مزاج کلي دارو: گرم و خشک
منع مصرف: احتمال ايجاد آلرژي پس از مصرف اين دارو وجود دارد و مبتلايان به آلرژي بايد دارو را با احتياط مصرف کنند يا همراه با دارويي مصرف کنند که احتمال آلرژي را کاهش دهد (مانند عرق کاسني-شاهتره). به دليل وجود گزنه، در احتباس ادرار ناشي از کاهش عملکرد قلب يا کليه ممنوع است.
به دليل وجود باباآدم و گزنه در افراد دچار افت شديد فشارخون احتياط شود.
عوارض جانبي: مي‌تواند در بعضي افراد باعث بروز نفخ، اسهال، و دل درد شود که در اين صورت بهتر است دارو را از مقدار کم شروع کنند و به تدريج دوز دارو را بالا ببرند تا بدن به آن عادت کند.
دستور مصرف: براي هر بار مصرف (روزها نيم‌ساعت پيش از صبحانه، و شب‌ها پيش از خواب)، يك قاشق غذاخوري (يا يک کيسه) از پودر را در يك‌ونيم ليوان آب به مدت 10 دقيقه با حرارت ملايم بجوشانند تا يك ليوان از آن باقي بماند. سپس، دارو را صاف كرده و تا گرم است ميل كنند.
تداخلات دارويي: مصرف همزمان پودر ديابت با داروهاي کاهنده قندخون ممکن است باعث تشديد اثر داروهاي شيميايي در کاهش قند شود و بهتر است براي جلوگيري از افت قند، قند خون را به طور دقيق کنترل کنند. مصرف مکمل آهن بايد 1 تا 2 ساعت با اين دارو فاصله داشته باشد.
به دليل وجود شنبليله در ترکيب دارو ممکن است با داروهاي ضد انعقادي، درمان‌هاي هورموني يا داروهاي اعصاب از نوع مهار کننده منوآمينواکسيداز تداخل داشته باشد.
مصرف در حاملگي و شيردهي: در بارداري و شيردهي تنها تحت نظر پزشک مصرف شود.
نکات قابل توصيه: از آنجايي که بيشتر بيماران مصرف کننده اين دارو تحت درمان با داروهاي شيميايي کاهنده قند خون هستند مصرف پودر ديابت بايد با کنترل دقيق قند خون انجام پذيرد و در صورت افت قند مکرر با پزشک معالج مشاوره شود. اگر مصرف اين دارو پيش از درمان شيميايي آغاز شود، با 3 ماه مصرف، امکان درمان اساسي ديابت وجود دارد. در زمان استفاده از دارو، مصرف هر نوع داروي شيميايي بايد با اجازه پزشك باشد. پس از مصرف دارو، در تعداد کمي از بيماران ممكن است در بيست روز نخست، قند خون ناشتاي بيمار افزايش پيدا كند. در صورتي كه حال عمومي بيمار بهتر شده باشد، بايد مصرف دارو را ادامه داد. بعد از 45 روز دوباره ميزان قند خون كاهش پيدا خواهد کرد. بهتر است در زمان استفاده از اين دارو از كپسول ديابت نيز استفاده شود. در صورتي كه ديابت ناشي از عوارض نفساني باشد، بهتر است دارو با منضج سودا همراه شود. لازم به ذکر است که دارو در صورتي مؤثر خواهد بود که پرهيزات غذايي (مانند انواع شيريني‌جات طبيعي و مصنوعي غير از توت خشک) به خوبي رعايت شود و بيمار از استرس و تنش‌هاي عصبي دوري کرده و به ميزان کافي تحرک و ورزش داشته باشد.
منابع:
1- عقيلي خراساني، مخزن الادويه، تهران: انتشارات باورداران، 2001
2- ابن سينا، قانون في الطب، جلد 1، بيروت: انتشارات العلامي، 2005
3- عقيلي خراساني، خلاصه الحکمه، جلد2، قم: اسماعيليان، چاپ: اول، 1385