ضماد کمر/zom?d-e kamar/ 

شکل دارويي: ضماد

موارد مصرف: نافع در كمردردهاي عضوي؛ محلّل رطوبات كمر؛ نافع در گرفتگي اعضا.

توضيحات: ضماد، نوعي داروي سنتي با قوام غليظ و نرم است که بر عضو ماليده شده يا بسته مي‌شود.

مُرّمکّي: جالي و مجفف و قابض بي‌لذع و مفتح و منضج و محلل رياح و اورام بارد بلغمي و حافظ و مانع تعفن اخلاط است.‏ ضماد و طلاى آن منقي و مدمل قروح متعفنه و روياننده گوشت صالح بر استخوان و مجفف قروح و جروح و مانع تعفن آن‌هاست. ضماد كردن آن جهت اوجاع مفاصل و عرق‌النسا و نقرس و ضماد آن با آب گشنيز و يا آب كرفس تازه و با زيت و سركه جهت شدخ عضل و تحليل ورم و تسكين درد آن و به‌تنهائي و يا با ادويه مناسب جهت كسر عظام مؤثر است.

زيره سياه: مسخن و ملطف و مقطع و محلل و مجفف و قابض‏ است. طبيخ آن محلّل نفخ و ضماد آن با روغن زيتون جهت ورم سپرز و با آرد باقلا جهت ساير اورام، نافع است.

کرفس: مفتح و محلل ‏است.

وَشاء (اُشَق): محلل و مجفف قوى، ملين و جالي و جاذب از عمق بدن و اندك لذاع‏ است و ضماد و طلاى آن جهت تليين صلابت مفاصل و جهت خنازير و تحليل صلابات و با عسل و زفت جهت تحليل تحجر مفاصل مفيد است.

اين ترکيب در کمردردهاي ناشي از بيرون زدگي ديسک و تحريک عصب سياتيک مي‌تواند مؤثر باشد زيرا با قدرت تحليل و تسخين، رطوبات زايد تجمع يافته در اين ناحيه را به تحليل مي‌برد در نتيجه تورم ديسک کمتر شده و فشار از روي عصب برداشته مي‌شود. همچنين با تسخين و تحليل، رياح عامل ايجاد درد و گرفتگي عضلاني را از بين مي‌برد.

اجزاء فراورده: وشاء، مرّ مكي، كرفس، زيرة سياه 

آثار دارو از ديد طب سنتي: مجفف، قابض، مفتح، محلل رياح و اورام، مسخن، مسکن درد

مزاج کلي دارو: گرم و خشک

منع مصرف: در زخم باز، و سابقه حساسيت پوستي شديد با کرم‌ها و روغن‌هاي موضعي استفاده نشود. به چشم و اطراف دهان ماليده نشود.

افراد مبتلا به آلرژي پوستي بهتر است پيش از استفاده از ضماد در سطح وسيع، احتياط کرده و ابتدا آن را تست کنند.

عوارض جانبي: در موارد نادر ممکن است باعث ايجاد حساسيت و بثورات پوستي شود. در اين صورت، موضع بايد با سركه و گلاب (يک واحد سرکه و سه واحد گلاب) شسته شود.

دستور مصرف: 50 گرم از پودر را با گلاب مخلوط كرده ملايم حرارت دهند تا حالت خميري پيدا كند. خمير حاصل را روي پارچه‌اي پهن كرده روي كمر ببندند. بعد از 24 ساعت آن را باز كنند.

تداخلات دارويي: تاکنون گزارش نشده است. در افراد تحت درمان با داروهاي ضد انعقادي و ضد پلاکتي احتياط شود.

مصرف در حاملگي و شيردهي: در حاملگي مصرف نشود.

نکات قابل توصيه: اين دارو فقط براي مصارف خارجي است.

منابع:

1-         عقيلي خراساني، مخزن الادويه، تهران: انتشارات باورداران، 2001

2-         ابن سينا، قانون في الطب، بيروت: انتشارات العلامي، 2005

3-         عقيلي خراساني، قرابادين کبير، موسسه تحقيقات تاريخ پزشکي، طب اسلامي و مکمل، دانشگاه علوم پزشکي ايران، 2007

5-         PDR 2008